Galapagos – Eilanden
Niet alleen voor biologen is Galapagos nog altijd DE bestemming van hun dromen op deze planeet. Wij waren benieuwd hoe dit paradijs er tegenwoordig uitziet.
In het rijk van de Darwin vinken
Eén scène bij aankomst op het vliegveld van Baltra/Galapagos zullen wij nooit vergeten: Klaus (ditmaal aanwezig) had tranen in zijn ogen als hij, eenmaal uit het vliegtuig, de eerste voet op Galapagos zette. “Mijn levensdroom, eenmaal op Galapagos te zijn, is uitgekomen!”. De meesten van ons voelden dit exact zo.
De eilanden maken op grond van hun geschiedenis en Darwin extreme emoties los. Meer dan 100.000 bezoekers per jaar heeft dit natuurparadijs ondertussen te verwerken – de tendens stijgt. En dat terwijl Galapagos de anti-Mallorca strategie volgt: minder bezoekers, maar die moeten dan krachtig betalen. $ 100 extra bij aankomst voor het betreden van het Nationale Park Galapagos en $ 36 bij het verlaten van de eilanden. Bij elke wandeling MOET een nationale en erkende gids aanwezig zijn.
Duikcruises duren ALTIJD 7 dagen/6 nachten en kosten rond de € 3.000,- zonder heen- en terugvlucht. Galapagos is op deze wijze een duur en exclusief reisdoel waarbij, achteraf bekeken, gezegd moet worden dat het ELKE CENT waard was.
Nog op weg naarhet hotel stopten wij om de grote Galapagos landschildpadden in hun biotoop te bestuderen. Deze reusachtige dieren aten met smaak het sappige gras en waren op partnerjacht.
Wij hebben geleerd hoe luid het kreunen van parende schildpadden zijn kan! Hier vond ook ons eerste treffen plaats met de beroemde Darwinvinken. Wie precies op de snavelvorm let kan Darwins gedachten over de Evolutietheorie voor zich zien rondhuppelen.
Wij hadden het hotel Silberstein op het eiland Santa Cruz gekozen (www.hotelsilberstein.com), dat we zonder problemen kunnen aanbevelen. Het duikcentrum, waarmee onze duikers onderweg waren, was het Scuba-Iguana Center (www.scubaiguana.com), direct in Puerto Ayora, kort voor het Darwin Center. Dit centrum wordt extreem professioneel geleid door Matthias Espinosa, die ook grote camerteams voor de BBC met succes op Galapagos rondgeleid heeft.
De eerste blik onder water
Ons team moest zich helaas weer eens in snorkelaars en duikers opdelen. De snorkelaars hadden meer landaandeel in hum programma waarvoor de duikers hen toch wel benijd hebben.
De duikers hadden de wens verschillende plaatsen te bezoeken die een zo verschillend mogelijke fauna te bieden hadden. Helaas kan op Galapagos niet eenvoudigweg ’s morgens bepaald worden waar men heen wil, hiervoor moet een vast tourplan gevolgd worden.
Wij hadden donderdags onze eerste duikag en donderdags gaat het altijd naar Cousins & Bartolome voor de oostkust van Santiago. De maximale duiktijd is altijd 60 minuten.
De eerste blik onder water is altijd het spannendst. Het was niet erg helder, ietwat groenig verkleurd (plankton) en de visdichtheid was fenomenaal.
Gigantische zwermen doktersvissen (Prionurus laticlavius) trokken over de rotsen. Koralen waren er niet veel hoewel de eilanden direct op de equator liggen.
Maar de koude perustroming vanaf de noordpool brengt koud water dat bij de eilanden op het warme water van de evenaarstroming stoot. Het resultaat is een ongelooflijke voedingsrijkdom, die tot een hoge planktondichtheid en derhalve ook tot een enorme visdichtheid leidt. Nadeel is een begrensde helderheid/zichtwijdte onder water.
Een groep koeneusroggen (Rhinoptera steindachneri) trok aan ons voorbij. Voor ons op de bodem rustten vijf witpuntrifhaaien. Iedereen heeft geprobeerd met zijn fotocamera een zo helder mogelijk beeld zonder teveel zwevende deeltjes te maken.
In de pauzes, tussen de duikgangen, zijn de waterwaarden bepaald: 27 °C, 47,6 mS/cm, pH 8,5, KH 6 ° dKH, Ca 360 mg/l, Mg 1140 mg/l (GPS Info: 0°27´52"S / 90°18´32"W).
Op de tweede duikdag ging het naar Seymour, circa 20 minuten van de startplaats in het noorden van Santa Cruz verwijdert. Bij beide duikgangen zagen we eindelijk de prachtige keizersvissen (Passer), enkele grote steekroggen en veel kogelvissen.
Een grote zwartpunthaai dook op, omcircelde ons driemaal nieuwsgierig en verdween toen weer. Ook enkele mooie koraalformaties hebben wij gezien. Aan het einde van de duikgang, aan de oppervlakte op de boot wachtend, kwamen mantaroggen (Manta hamiltoni) voorbijgezwommen en omcircelden ons minutenlang. Wauw – wij waren enthousiast!
De haaien waren helemaal top
Helaas hadden wij nog altijd geen hamerhaaien gezien die in deze regio vaak voorkomen. Hiervoor wijzigden de duikers hun programma voor de laatste dag. Zij namen de kans aan om richting Gordon Rocks te varen, naast de kleine, ver liggende eilanden Wolf en Darwin, waar alleen duikcruises stoppen en dat de grootste kans biedt op het zien van hamerhaaien.
De beide duikmeesters waarschuwden ons dat de stroming extreem kann zijn, er zijn zelfs zgn. Downstreams, die een mens naar onder trekken en er zijn ook zgn. Wasmachine-effecten waarbij iemand rondgedraaid wordt. Met deze vriendelijke berichten in het achterhoofd begaven wij ons op de laatste twee duikgangen en daarmee ook de laatste kans hamerhaaien te zien.
Ondanks verwachting was er in het begin geen enkele stroming. Wij doken langs de rotswand op 10 meter diepte en bekeken de zeeleeuwen bij de jacht. Deze dieren kennen geen angst voor ons duikers en “zetten” zich direct voor ons op de rotsen om hun prooi te observeren. Plotseling schoten ze dan weg en grepen die ene vis die zij uit de zwerm isoleerden.
De aanblik van een zeeleeuw temidden van een gigantische zwerm vissen tegen de zon is onvergetelijk. Maar wij waren eigenlijk vanweege de hamerhaaien daar. En eindelijk... op circa 25 meter diepte bevondt zich de eerste hamerhaai in het rif. Een groot vrouwtje van circa 3 meter lengte liet zich door poetsvissen schoonmaken.
Daar de „normale“ poetsvissen daar niet voorkomen werd deze ecologische taak door twee andere vissoorten overgenomen. Zowel koraalvissen (Chaetodon humeralis) alsook keizersvissen (H.Passer) konden bij het poetsen bestudeerd worden.
Wegens het geringe zicht probeerde Heiko dichterbij de hamerhaai (Sphyrna lewini) te komen. Op nog 3 meter afstand echter brak de haai zijn poetsactie af en verwijderde zich uit zichtwijdte. Geen punt, het was de eerste hamerhaai!
Daarna probeerden wij aan de buitenzijde van Gordon Rocks te komen. Centimer voor centimeter vochten wij ons tegen de stroming in. Het masker werd ons bijna van het gezicht gerukt, geen grap! De stroming was sterker dan zelfs de meest ervaren duiker onder ons ooit beleefd had.
Veel plezier hadden de duikers met de camera’s aangezien er maar één hand overbleef om deze vast te houden. Midden in deze zuigende kracht bleven wij bijna 15 minuten om dan naar andere haaien uit te kijken. Drie andere hamerhaaien werden noch gezien maar deze kwamen nauwelijks voldoende dichtbij zodat een goede foto gemaakt kon worden.
De lichamelijke inspanning in een dergelijke stroming kost lucht. En zo duurde deze duikgang maar 45 minuten. Desondanks was iedereen bijzonder tevreden en zo viel het afscheid niet zo zwaar.
Zeeleguanen op elke stap van de weg
Natuurlijk wilde iedereen de beroemde Galapagoshagedissen zien. Helaas waren alle dagen compleet gevuld en alleen de tijd na terugkeer van het duiken bleef over. Wij keerden om 16.00 uur terug in het hotel en gingen direct weer weg om de dieren te zoeken. Lang zoeken hoefden we niet want de dieren lopen op de straten en aan de haven rond. Op een stuk van de kust onder het Darwin station vonden we veel zeeleguanen (Amblyrhynchus cristatus) die in het gras oorlogen uitvochten.
Al onderweg door de duinen moesten we oppassen dat we niet op de dieren gingen staan. Hun kleur en bizarre vorm leken verbluffend veel op de omliggende lavarotsen. De hagedissen waren alles behalve schuw en lieten zich bereidwillig vanaf enkele centimers afstand fotograferen.
Onze snorkelgroep hat het geluk zelfs zwemmende zeeleguanen te kunnen observeren. Uitzonderlijk was het contrast tussen de rode rotskrabben (Grapsus grapsus) die op de rotsen rondliepen.
Zij leven alleen op Galapagos en op twee kleine eilandjes in de Atlantische Oceaan. Hun opvallende kleuren zien er wat merkwaardig uit op de donkere rotsen. Alleen de jonge dieren hebben nog een donkere kleur.
Zandstrand tot aan de horizon - het einde van de reis
Op de laatste middag bleven ons nog een paar uur tot de schemering om te voet over het langste zandstrand van de eilanden te lopen naar Tortuga Bay.
Na een kleine 3 kilometer te voet door een prachtig duinlandschap bereikt men het droomstrand.
Zoals de naam Tortuga (Spaans: schildpad) al doet vermoeden leggen hier de groene zeeschildpadden (Chelonia mydas) hun eieren, hoewel niet in de tijd dat wij er waren. Hun afzetperiode is in januari.
De zeeleguanen zijn als vreemde lichamen op een wit strand. Ze lopen doelloos in de hete zon op het strand rond. De daar eveneens "doelloos" rondlopende toeristen schijnen hen niet te storen. Aan het achterste deel van het strand bevindt zich een klein schiereiland waarachter zich een kleine mangrove-omzoomde baai aansluit. Hier is baden en zwemmen toegestaan. Wachters zorgen ervoor dat niemand kleding aan de bomen hangt of andere strafbare feiten pleegt. Ook als de reglementen wel eens storen moet men zich bedenken dat ze hier dringend nodig zijn zodat het natuurparadijs Galapagos ook voor de toekomst bewaard blijft.
Met een bezoek aan twee enorme kraters (Los Gemelos Tweelingkrater) eindigde de JBL Expeditie 2012. 17 dagen lang hebben wij nieuwe kennis over aquarium- en terrariumbewoners opgedaan, genoten van onberoerde natuur en fascinerende plaatsen mogen bezoeken. Duizenden foto's moesten bekeken en gesorteerd worden. Daarnaast moesten alle genoteerde data en meetwaardes in tabellen ondergebracht worden. En dan geldt vanzelfsprekend nog het oude basisprincipe: na de expeditie is voor de expeditie. In 2013 wacht Vietnam op ons! Bent u erbij? Het aanmeldformulier vindt u op de eerste pagina van de Vietnam Workshop Mededeling.
