Veel voorkomende fouten bij het meten met een teststrip en PROSCAN in het aquarium vermijden - Video Handleiding
Teststrips zijn een betrouwbare en populaire methode om verschillende parameters in de menselijke geneeskunde of in het huishouden te bepalen. Dit gebeurt bij de huisarts of gewoon bij u thuis. Of het nou gaat om bloedsuiker, cholesterol, het zout- of chloorgehalte in het zwembad, de hardheid van het water voor de wasmachine of de pH-waarde in de urine – de toepassingsmogelijkheden zijn talrijk.
Sneltesten, in de vorm een teststrip, worden niet alleen in de professionele en medische sector ingezet, maar ook in de aquaristiek.
In de aquaristiek zijn daarnaast nog andere methodes beschikbaar. Zo is er ook nog de populaire druppeltest ( PROAQUATEST & REFILL ). Als alternatief is er daarnaast nog de mogelijkheid van een laboratoriumonderzoek of het gebruik van speciale meetapparaten met sensoren, zoals de JBL PROFLORA CO2 pH SENSOR SET .
Zoals in de blogbijdrage Weergavenauwkeurigheid vs. meetnauwkeurigheid - Verschillende resultaten bij het meten van de temperatuur , om de temperatuurmeting te verklaren hebben ook watertesten een meetnauwkeurigheid en een weergavenauwkeurigheid. Deze laatste is onderhevig aan de schaalverdeling van de kleurenkaart, die ter vergelijking wordt gebruikt bij de druppeltest en ook bij teststrips. De grenzen van de nauwkeurigheid van een dergelijke testprocedure worden door de regel vormgegeven door het vermogen van het menselijk oog om deze waarden in fijnere nuances van elkaar te onderscheiden. Voor drukwerk worden daarom zogenaamde densitometers gebruikt, die zelfs de fijnste nuances kunnen onderscheiden en met een ‘voorbeeld’ kunnen vergelijken. Bij het menselijk oog is dit maar beperkt mogelijk. Bij de JBL druppeltest wordt het menselijk oog ondersteunt door een comparatorblok, die de invloed van invallend licht zo goed als buiten beschouwing laat.
De nauwkeurigheid van teststrips
In de aquariumwereld hoor je telkens uitspraken als "Dat is niet nauwkeurig" of "Dat deugt niet". De procedures maken desondanks nauwkeurige resultaten mogelijk. Waar komt deze lang gekoesterde mening dan toch vandaan?
De aanwezige schaalverdeling van de kleurenkaarten en de meetnauwkeurigheid van het betreffende proces laten technisch zien dat nauwkeurige resultaten kunnen worden behaald. Ook wanneer laboratoriummetingen een fijnere gradatie produceert kan men zich afvragen of een nog fijnere schaalverdeling tot een andere beoordeling van de aanwezige situatie leidt. Zal een conclusie, voortgekomen uit een pH-waarde van 6,95, anders zijn wanneer de waarde 7,0 is?
Bij de sneltesten krijgen we binnen een minuut zeven waterparameters ter beoordeling. We weten dan of een waarde goed, te hoog of te laat is. Wanneer een probleem zich voordoet, is het niet van belang of de nitrietwaarde 0,5 mg/l of 0,65 mg/l is. Beiden zijn niet goed en vereisen een ingrijpen van uw kant. Wie het echter toch nauwkeuriger wil weten kiest voor een druppeltest ( JBL PROAQUATEST NO2 Nitriet ).
In het kader van de schaalverdeling zijn beide resultaten in overeenstemming met de conclusie, ook al komen er twee verschillende getallen uit. Op school hebben we bij wiskunde ook geleerd hoe we af moesten ronden. Hetzelfde gebeurt bij een testprocedure met verschillende schaalverdelingen.
Een voorbeeld. De schaalverdeling van de pH-waarde bij een teststrip JBL PROSCAN verloopt in stappen van 0,2. Dus: 6,6-6,8-7,0 enz. De meetnauwkeurigheid ligt plus/minus bij een deelstreepje. De pH-sensor meet nauwkeurig in stappen van 0,01, maar geeft weer in stappen van 0,05. 6,85 is dus eigenlijk 6,84 of 6,86. Wanneer de teststrip 6,8 laat zien zijn beide resultaten hetzelfde. De conclusie leidt niet tot een ander resultaat.
Nog een ander punt. Vooropgezet dat u de test correct uitvoert en erin slaagt deze goed te interpreteren (verder naar beneden vindt u een video en alle nodige informatie hiervoor). Bij twee afzonderlijk uitgevoerde metingen krijgen we pH-waardes van 6,6 en 6,8. Kijken we eens wat nauwkeuriger naar beide resultaten, zien we dat ze slechts een deelstreepje van elkaar verschillen. Hoe komt dat? Zowel het menselijk oog als de op de app gebaseerde meting wijzen de kleur op de teststrip nauwkeurig naar een conclusie op de kleurenkaart toe.
Wanneer het resultaat precies tussen twee deelstreepjes ligt, bijvoorbeeld 6,6 en 6,8, wordt het resultaat naar boven of naar onder toegewezen (afgerond). De ene meting ligt bij 6,65 en de andere bij 6,75. Zo kan het dus eenmaal 6,6 worden en eenmaal 6,8. Laat u zich hierdoor niet van de wijs brengen, beiden zijn correct en leiden niet tot een andere conclusie. Wanneer u goed opgelet heeft waren beide resultaten ook verschillend op de achtergrond. Dit komt meestal tot stand door kleine foutjes in de toepassing. Dit wordt uitgelegd in de video (verder naar onderen) en de volgende tekst.
Ook wanneer een digitale meting doet vermoeden dat deze in stappen van 0,0001 verloopt, heeft een digitale meting een schaalverdeling nodig. Deze zijn zo ‘robuust’ gekozen dat kleine onnauwkeurigheden bij de toepassing niet tot verspringende en veranderende resultaten leiden. Alleen de waarde tussen twee deelstreepjes zorgt voor de vermeende onzekerheid.
De digitale teststrip met app
Dat teststrips worden gebruikt voor een simpele controle van de waterkwaliteit, wist u vast en zeker al. Op de teststrip bevinden zich kleine vierkante velden, die reageren wanneer ze met water in contact komen en door diverse reagentia op de strip een kleurverandering ondergaan. Dit wordt visueel, dus met het blote oog, met een kleurvergelijkingskaart vergeleken om de juiste waarde te bepalen.
Uiteindelijk zijn het individuele gezichtsvermogen van de gebruiker, het omgevingslicht, eventuele schade aan de kleurenkaart, bijvoorbeeld door water of verbleking door zonlicht, allemaal van invloed op de nauwkeurigheid van de afleeskwaliteit. Bij de digitale variant JBL PROSCAN is de nauwkeurigheid een combinatie van uw smartphonecamera, de JBL PROSCAN app en de JBL ProScan ColorCard in het formaat van een bankpas. De toepassing is verder hetzelfde. De app zorgt voor een correct gebruik en scant na afloop van de 60 seconden timer de teststrip op de COLORCARD. De op de achtergrond aanwezige ColorCatcher technologie zorgt automatisch voor de rest.
Licht, visuele stoornissen, kleurenblindheid of het omringende licht worden met precisie geregistreerd en in combinatie met de referentievelden op de COLORCARD geïnterpreteerd en de resultaten van de analyseparameters worden bepaald. Het resultaat is een objectieve, digitale evaluatie, die betrouwbaarder en nauwkeuriger is dan de beoordeling met het blote oog. De opgeslagen waardes zijn gemiddeld twee keer zo fijn geschaald dan de mogelijke deelstreepjes bij een analoge meting. De teststrips worden in een kleinere verpakking en met een kleurechtheidstest van de COLORCARD speciaal samen ingepakt voor PROSCAN. In de kop van het buisje bevindt zich een anti-vochtigheidskussentje dat ook meerdere maanden na het openen een goede kwaliteit garandeert.
Meetfouten voorkomen - Een overzicht van typische toepassingsfouten
Hierboven schreef ik dat de meet- en weergavenauwkeurigheid van teststrips betrouwbare en nauwkeurige resultaten geeft. Dit stelt voorop dat u de test correct uitvoert en geen fouten maakt. Zelfs in een laboratorium worden fouten gemaakt wat tot onjuiste resultaten leidt. U heeft al een klein laboratorium in de hand en kunt met heel eenvoudige middelen nauwkeurige resultaten krijgen.
Wanneer we meldingen kregen van springende en incorrecte waarden en achteraf de teststrips op de ColorCard of de kleurvergelijkingskaart bekeken, ging het altijd om fouten in de toepassing van de test of het bij het aflezen. Deze kennis heeft er bij ons toe geleid om deze video beschikbaar te maken. Hier kunt u zien hoe een meting correct wordt uitgevoerd en welke toepassingsmogelijkheden onvermijdelijk leiden tot afwijkende waarden of zelfs tot een fout.
De in de video aangetoonde punten hebben we ook nog schriftelijk voor u op een rijtje gezet:
De voorbereiding
- Leg alles wat u nodig heeft klaar.
- Zorg dat u zich op een locatie bevindt met helder daglicht en een gelijkmatige verlichting.
- Plaats de JBL PROSCAN COLORCARD op een matte, niet reflecterende ondergrond die water op kan nemen. Een vel keukenrol of een papieren zakdoek zijn hier ideaal voor.
- Haal alles weg wat u niet nodig heeft.
- Start de app en lees de instructies.
- Start de timer.
- Dompel de teststrip gedurende 3 seconden onder in het aquariumwater.
- Haal de teststrip uit het water.
- Schudt de teststrip NIET maar klop deze zijdelings op de ondergrond af, zodat overtollig water verwijdert wordt, maar de velden niet met elkaar reageren.
- Plaats de teststrip op de COLORCARD.
- Na afloop van de timer (60 seconden) richt u (binnen 3 seconden) uw smartphone direct parallel (horizontaal) op de COLORCARD, zodat deze volledig in beeld is en er maar een paar millimeter aan de rand vrij blijft.
- De scan start automatisch, 3 seconden na afloop van de timer. Hij kan opnieuw worden geactiveerd door op het display te drukken als ‘focus’, wanneer de scan niet succesvol is geweest.
- U kunt nu de resultaten van de actuele scan aflezen en de aanbevelingen overwegen.
- Wissel nu naar analyses en vergelijk uw laatste meting met de metingen die u tot dusverre heeft uitgevoerd.
- Klaar.
1. Foutoorzaak: De ondergrond
Een falende of onjuiste ondergrond kan het digitale oog van uw smartphonecamera bedriegen. Lichtreflecties door een spiegelend oppervlak, waterdruppels of een smartphone die niet helemaal horizontaal op de COLORCARD is gericht (maar scheef voor de buik of zijdelings) zorgen voor dergelijke problemen. Vooral glas of gladde oppervlaktes vormen hierbij een probleem.
Een geschikte ondergrond, zoals een vel keukenrol of een papieren zakdoek, zuigt het water niet alleen op, maar voorkomt ook reflecties.
2. Foutoorzaak: Gebruik van de teststrip
De teststrips reageren eenmalig door contact met het water. Dit betekent dat ze van tevoren niet vochtig mogen worden en maar één keer kunnen worden gebruikt. Laat het buisje daarom nooit open staan, schudt de teststrip niet en raak de velden niet aan. Spetters in het buisje zorgen ervoor dat de strips onbruikbaar worden. Vaak uit deze vergissing zich in een chloorwaarde die niet in het water aanwezig is.
Elk van de kleine velden is een individuele test. Daarom mag u de teststrip, na het onderdompelen, niet schudden. Dit voorkomt dat water van het ene veldje in het andere komt en een kruisreactie veroorzaakt. Bij het schudden wordt het overtollige water bovendien niet voldoende verwijderd. Er ontstaan waterbruggen tussen de velden. Dit irriteert niet alleen het digitale oog, maar vervalst ook de reacties van de testvelden. Dit uit zich meestal door meerkleurige randen.
Teststrip na het onderdompelen direct naar de onderlegger verplaatsen en zijdelings daarop afkloppen. Zo wordt het overtollige water verwijderd. Er vinden geen kruisreacties plaats.
3. Foutoorzaak: De verlichting
De beste omstandigheden heeft u wanneer u zich in een ruimte bevindt die verlicht is door daglicht. Een heel directe verlichting nabij zorgt voor gedeeltelijke schaduw op de COLORCARD. Deze moet gelijkmatig verlicht zijn. Om deze reden moet het flitslicht ook uitgeschakeld zijn. Het zou daarnaast reflecties veroorzaken. Kunstlicht en zelfs sterk gekleurd licht van een led kunnen de test ook beïnvloeden. Niet voldoende verlichting zorgt daarentegen voor ISO-ruis en verzwakt de referentiewaarde. Metingen naast het aquarium of onder een bureaulamp zijn dus niet betrouwbaar.
Voer de test bij een goed verlicht raam of in een goed verlichte ruimte uit.
4. Foutoorzaak: De COLORCARD
Bij het scannen worden alle kleurreferentievelden van de PROSCAN COLORCARD, met inachtneming van de gegevens van uw camera en de omringende verlichting, opgeslagen en met de kleurvelden van de teststrip vergeleken. Voor een nauwkeurig resultaat mag de COLORCARD niet beschadigd zijn, bijvoorbeeld verbleekt door de zon, watervlekken hebben of gekrast zijn.
Bewaar de COLORCARD donker en droog in de aquariumkast. .
5. Foutoorzaak: Het scannen
Het is belangrijk dat de teststrip correct wordt uitgelijnd. Het lange einde van de teststrip wijst naar beneden (BOTTOM). De teststrip moet de grijze velden op de COLORCARD helemaal bedekken. Hij mag niet scheef / onzuiver neergelegd worden anders wordt de grijze achtergrondkleur meegerekend en bij de waardebepaling betrokken. Om deze reden hebben sommige knieperds al vanaf het begin een probleem. Ze halveerden de teststrips om zo geld te besparen.
Het scanproces wordt na afloop van de timer (60 seconden) vrijgegeven en activeert na 3 seconden de autofocus. Gebruik die 3 seconden om uw telefoon te richten. Wanneer u te laat bent kunt u door op het display te tikken het scanproces met autofocus binnen de volgende 7 seconden opnieuw starten. Een scan op een later tijdstip veroorzaakt valse resultaten omdat de teststrip voortdurend verder reageert. Een scan kan dus ook niet met dezelfde teststrip herhaald worden.
Volg de aanwijzingen in de app en blijf gedurende de meting bij uw smartphone.
Conclusie
Ik hoop dat de video en de puntenlijst u helpen uw metingen betrouwbaar en nauwkeurig uit te voeren en typische fouten, die zowel door beginners als door professionals worden gemaakt, te voorkomen. U heeft een betrouwbaar en comfortabel instrument in uw hand om de belangrijkste waterwaarden van uw tuinvijver, aquarium of leidingwater te bepalen.
