Kosta Rika, ikinci konaklama
Nikaragua gölünden döndükten sonra Kosta Rika'nın en uzak ulusal parkını ziyaret ettik: Cano Negro Korunağı.
Timsahların nehri
Nikaragua gölünün güneyinde sadece bir saatlik bir yolculukla ulaşılan ve Kosta Rika'nın en uzak ulusal parkı olan Cano Negro'da timsah kaymanları gözlemleme şansı buluyorsunuz. Burada da yolculuk için bir tekne kullandık.
Yaklaşık yarım saat sonra sadece 15 kişi olduğumuzu fark ettik. Eksik olan kişi tabi ki yine kuş bilimine olan hayranlığı nedeni ile teknenin kalktığı iskeleden oldukça uzaklaşmış olan kuş dostu arkadaşımız Klaus idi. Geri dönmemiz mümkün olmadığından timsahgilleri aramaya devam ettik.
Orta Amerika'da üç timsah türü yaşar: Amerika timsahı (Crocodylus acutus), Morelet timsahı (C.moreletii) ve gözlüklü kayman (Caiman crocodilus). Hayvanların gözlerinin ön kısmında enine uzanan çıkıntı önümüzdeki hayvanların gözlüklü kayman olduğunu açık bir şekilde gösteriyordu. Heiko gözlüklü kaymanların insanların yaklaşmasına nasıl tepki vereceğini mutlaka test etmek istiyordu. Son derece yavaş bir şekilde hayvanı ürkütmeden tekneden suya kaydı ve kahverengi çamurlu suyun yüzeyinde kaymana doğru yüzmeye başladı. Hayvanın kafasının 50 cm yakınına geldiğinde kayman ağır hareketlerle dibe daldı. Sırtındaki hörgüçler tam olarak nereye daldığını anlamamıza engel oluyordu. Hörgüçler anaforu son derece etkin bir biçimde engelliyordu. Heiko suyun altında gözle temas kurmayı denedi ama bu bulanık suda boşa çabalamaktı. Kaymanın tepkisi literatürde yer alan bilgileri doğrular nitelikteydi: Bilinen yalnızca siyah kaymanların (Melanosuchus niger) insanlara saldırdığıydı. Diğer türler insanlar için tehlike oluşturmuyor.
Kıyıda bir çok kuş türünün yanı sıra (Klaus kıyıda bizi beklerken keyiften dört köşe olmuş olmalı) güneşlenmekte olan bir kaç tane kırmızı yanaklı su kaplumbağası (Trachemys scripta) gördük. Bu hayvanların dişileri kurak mevsimde (Aralık-Mayıs) güneş alan bölgelerde kazdıkları 15 cm derinlikteki çukurlara yaklaşık 25 kadar yumurta bırakır.
Sis ormanında hayatta kalma stratejileri
Kosta Rika'daki son iki akşamımızda Tenorio Yanardağı'nın yanındaki Heliconias Oteli'nde konakladık. Burada nihayet yağmur ormanındaki meşhur asma köprüleri deneyimlemek ve yağmur ormanının ekosistemi hakkında bilgi edinmek istiyorduk. Yerli bir biyolog bizi otelden alıp doğrudan ormana götürdü ve bize bitkilerin hayatta kalma stratejilerini anlattı. 1 no'lu strateji: Bir ağaç arkadaşlarının (diğer bitkilerin) yardımıyla ışığa ulaşmaya çalışır. Çünkü yağmur ormanında savaş her zaman ışık, su ve besin maddeleri etrafında döner. 2 no'lu strateji: Arkadaşlar olmadan: Ağaç düz kabukludur ve buna ek olarak alt kısmındaki kabukları düzenli olarak soyar. Böylece başka bitkilerin gövdesine sarılmasını önleyerek güneşe doğru tek başına ve hızlı bir şekilde büyür. 3 no'lu strateji: Arkadaşlarını kullan: Epifitler (asalak olmayan konuk bitkiler) toprak yerine başka bitkilerin üzerinde yetişir. 4 no'lu strateji: Yukarıya doğru geliş ve köklerini aşağıya uzat. Bunun en ünlü örneği kuşkusuz sarmaşanlardır. 5 no'lu strateji: Diğerlerinden daha hızlı geliş buna karşılık gövdenin içi boş kalsın. Bu zaman kazandırır. 6 no'lu strateji:
Başka bir bitkiye sarılarak yukarıya doğru uza. Her stratejiye uygun sayısız örnek gördük ve yağmur ormanına başka bir gözle bakmaya başladık. Cengelde her şeyin bir nedeni vardı: Bir renk, bir şekil, yapraklardaki delikler,vb. Ne yazık ki çok az hayvan görmemize karşın ormanda yaptığımız yürüyüş edindiğimiz bilgilerle bir keşif turuna dönüştü.
Yalnızca bir kaç tane geceleri aktif yaşayan zehirli kirpik engerek (Bothriechis schlegelii) gördük. Kosta Rika'da bu tür yüzünden her yıl çok sayıda insan hayatını kaybediyor.
Rehberimiz bizi uyardı: Isırılacak olursanız, 3 saat içinde bir doktor bulmalısınız. Ama en yakın doktor 4 saat uzaklıktaydı!
Kosta Rica - Asya mutfakları için köpek balığı yüzgeci aktarma noktası
Almanya'daki köpek balıklarını koruma derneği SharkProject (www.sharkproject.com) ile birlikte yaptığımız çalışmada derneğin yöneticisi Gerhard Wegner aktivist Randall Arauz ile iletişim kurarak bizimle köpek balıklarının yerinde korunması ile ilgili bir saatlik bir bilgilendirme söyleşisi yapmasını sağladı. Randall İsveç Kraliçesi'ne ve Başkan Barack Obama'ya dahi köpek balıklarının korunması konusunda sunum yapma olanağı bulmuş biriydi.
Randall'ın bize yaptığı sunum o kadar etkileyiciydi ki derneğine (www.pretoma.org) destek vermek için hemen onun peşine takılıp faaliyet gösterdiği merkeze gitmeye hazırdık. Randall'ın örneğin, balıkçılara tüm balıkların limana bütün halinde (yüzgeçleri dahil) getirilmesine ilişkin yasaya köpek balıkları için de uyma zorunluluğu getirilmesi yönünde harika bir fikri vardı. O zaman köpek balığının yüzgeçlerini canlıyken kesip ("Finning") hayvanı atmaları mümkün olmayacaktı ve (değersiz) köpek balığını da yüzgeçleri kesilmeden bütün halde limana getirmek zorunda kalacaklardı. Bu da çok fazla yer tutacak ve artık kârlı bir iş olmaktan çıkacaktı. Randall tek kelimeyle mükemmeldi!
