De verlichting
Terrariumdieren zijn als koudbloedige dieren veel sterker aangewezen op licht, d.w.z. de kwaliteit en intensiteit, dan warmbloedige, gewervelde dieren. Activiteit, voedselopname, spijsvertering en rustfases worden door de wisseling van dag en nacht en bovenal door de lichtintensiteit beïnvloed.
Daarbij komt dat veel terrariumdieren licht met warmte associëren en lichte plaatsen in het terrarium opzoeken om te "zonnen". Dit is in het bijzonder bij de verwarming van woestijnterraria in acht te nemen. Afhankelijk van de gebruikte lichtbron zijn er verschillen in lichtopbrengst en -kwaliteit. TL buizen bieden bijvoorbeeld veel licht bij een geringe warmteontwikkeling terwijl gloeilampen het grootste deel van de opgenomen energie in warmte omzetten en slechts een gering deel in licht. De vraag, welke lichtkwaliteit voor een terrarium het meest geschikt is, kan heel eenvoudig beantwoord worden wanneer men de natuur voor ogen houdt: al miljoenen jaren hebben dieren en planten zich tijdens een langdurig evolutieproces aangepast aan wat de zon naar de aarde stuurt.
Bekijkt men het spectrum van het zonlicht (het voor ons zichtbare deel van zonnestralen) dan herkent men een heel gelijkmatige verdeling van alle spectrale kleuren. Om deze reden dienen verlichtingsmiddelen voor terraria een zo evenwichtig mogelijk spectrum te hebben zonder hiaten.
Hierdoor verschijnen alle planten en dieren in hun volle natuurlijke kleurenpracht. Voor dieren die zonlicht, UV-licht (dus dagactief zijn) en warmte nodig hebben, zijn metaaldampstralers de eerste keuze (bij JBL in verschillende maten en uitvoeringen verkrijgbaar, bijv. JBL ReptilDesert L-U-W Light alu (Speciale lamp voor gebruik in de reptielenverzorging! Niet geschikt voor andere toepassingen! Geen EEC label noodzakelijk. für die Anwendung in der Reptilienhaltung! Nicht für andere Anwendungen geeignet! Kein EEK Label erforderlich. Ontheffing overeenkomstig (EU) 2019/2015 aanhang IV 3. c) UV-straling > 2mW/klm) ). Ze bieden een zongelijkend volspectrum inclusief UV-A en UV-B straling evenals warmteafgifte voor het terrarium. Het uitschakelen van de lampen verlaagt dus de temperatuur in het terrarium hetgeen overeenkomt met een gewenste daling 's nachts. De JBL L-U-W lampen zijn beschikbaar in drie Watt-sterktes en twee versies, afhankelijk van het feit of de dieren veel UV ( JBL ReptilDesert L-U-W Light alu (Speciale lamp voor gebruik in de reptielenverzorging! Niet geschikt voor andere toepassingen! Geen EEC label noodzakelijk. für die Anwendung in der Reptilienhaltung! Nicht für andere Anwendungen geeignet! Kein EEK Label erforderlich. Ontheffing overeenkomstig (EU) 2019/2015 aanhang IV 3. c) UV-straling > 2mW/klm) ) of weinig UV ( JBL ReptilJungle L-U-W Light alu (Speciale lamp voor gebruik in de reptielenverzorging! Niet geschikt voor andere toepassingen! Geen EEC label noodzakelijk. für die Anwendung in der Reptilienhaltung! Nicht für andere Anwendungen geeignet! Kein EEK Label erforderlich. Ontheffing overeenkomstig (EU) 2019/2015 aanhang IV 3. c) UV-straling > 2mW/klm) ) nodig hebben
Ook bij TL buizen biedt JBL zogenaamde volspectrumbuizen aan die in twee uitvoeringen voor terraria worden aangeboden: JBL SOLAR REPTIL SUN T8 en JBL SOLAR REPTIL JUNGLE T8 . Een wezenlijke factor bij het verlichten van terrariums is het UV licht en dan verdeeld in UV-A en UV-B
Terrariumdieren hebben, afhankelijk van hun herkomst, meer of minder UV-licht nodig voor hun welzijn. UV-B stimuleert de vitamine D3 synthese uit de voorloper vitamine D2. UV-A stimuleert de pigmentatie. Let erop dat glas circa 50% van de UV-straling blokkeert en dat lampen derhalve binnenin het terrarium moeten worden geïnstalleerd.
Ook de afstand van de lichtbron tot het dier moet in gedachten worden gehouden: op de lampen staat aangegeven hoeveel UV op welke afstand tot de lamp wordt afgegeven. Wanneer het terrarium hoog is kunnen klimelementen de dieren dichter bij hun UV bron brengen.
Voor UV-behoeftige dieren geldt: met TL buizen, ook wanneer deze UV-straling afgeven, zijn deze dieren niet gezond te houden! Een UV-spot, zoals de JBL UV-Spot plus (Speciale lamp voor gebruik in de reptielenverzorging! Niet geschikt voor andere toepassingen! Geen EEC label noodzakelijk. für die Anwendung in der Reptilienhaltung! Nicht für andere Anwendungen geeignet! Kein EEK Label erforderlich. Ontheffing overeenkomstig (EU) 2019/2015 aanhang IV 3. c) UV-straling > 2mW/klm) of een metaaldamplamp, zoals de JBL ReptilDesert L-U-W Light alu (Speciale lamp voor gebruik in de reptielenverzorging! Niet geschikt voor andere toepassingen! Geen EEC label noodzakelijk. für die Anwendung in der Reptilienhaltung! Nicht für andere Anwendungen geeignet! Kein EEK Label erforderlich. Ontheffing overeenkomstig (EU) 2019/2015 aanhang IV 3. c) UV-straling > 2mW/klm) moet additioneel gemonteerd worden. Bij metaaldampstralers is daarnaast nog van belang dat die uitsluitend met speciale voorschakelapparaten ( JBL TempSet Unit L-U-W ) kunnen/mogen worden gebruikt.
Bij alle lampentypen, die niet te heet worden, is de inzet van een hoogwaardige reflector, bijv. JBL TempReflect light , bijzonder aan te bevelen daar het de lichtopbrengst verdubbeld.
Verschillende lichtbronnen boven EEN terrarium
Bij kleinere en vierkante terrariums wordt vaak een lamp ingezet die, bijvoorbeeld bij spinnen, alleen licht en warmte zonder UV afgeven (spinnen hebben geen UV straling nodig). Bij grotere en vooral langere terrariums wordt eigenlijk nooit overal hetzelfde lampentype ingezet. UV stralers moeten op enkele plaatsen of zelfs maar op een enkele plaats worden gepositioneerd. De dieren zoeken deze specifieke plaats actief op. Daar de rest van het terrarium daarbij niet gewoon donker blijft, zeker niet wanneer er planten in staan, moeten ook daar lampen komen, die echter geen UV hoeven uit te stralen. Zo kunnen lampentypen gekozen worden die, bijvoorbeeld, energiebesparend zijn en toch een perfect licht voor de planten afgeven. Geschikt hiervoor zijn de JBL LED SOLAR NATUR , JBL SOLAR REPTIL JUNGLE T8 , energiespaarlampen JBL ReptilDay Halogen en de JBL Reptil LED Daylight 12W .
Voor energiespaarders en dieren die geen UV nodig hebben
Spinnen, schorpioenen, kikkers en sommige nachtactieve dieren hebben geen UV straling nodig. Terrariumvrienden bevestigen deze bewering daar zij deze diersoorten al vele generaties met succes zonder UV verlichting kweken. Op het internet en in vakboeken zijn er over de UV behoefte van sommige dieren nog wel eens tegenstrijdige verklaringen te vinden.
Wanneer u uw terrarium zonder UV straling wilt verlichten zijn, afhankelijk van de grootte en de vorm, volgende lampentypen mogelijk: JBL LED SOLAR NATUR , JBL SOLAR REPTIL JUNGLE T8 , energiespaarlampen JBL ReptilDay Halogen en de JBL Reptil LED Daylight 12W .
Al deze lampen hebben gemeen dat ze nauwelijks warmte produceren en daarvoor dus een afzonderlijke warmtebron nodig is. Ook de plantengroei wordt door alle genoemde lampen zonder UV perfect bevorderd. Hier is de hoogte van het terrarium eerder doorslaggevend: Bij hoge terrariums moet voor een sterker lampentype, zoals de JBL LED SOLAR Natur, worden gekozen.
Verlichting per terrariumtype
Hierna volgt alle relevante informatie met betrekking tot de verschillende typen verlichting per terrariumsoort
Accessoires voor terrariumverlichting
Terrariumlampen hebben vaak eigenschappen die speciale accessoires noodzakelijk maken. Dat kan hittebescherming zijn of een speciale fitting die relevant is voor de hoge temperaturen bij keramische en andere straallampen in het terrarium. Plaats de thermometer en de hygrometer op het diepste en hoogste punt in het terrarium om de temperatuurzones te bewaken.
JBL Tempset angle
- Voor meer veiligheid in het terrarium: Installatieset met scharnier voor terrariumstralers
- Voor een veilig gebruik van energiespaarlampen, gloeilampen, halogeenspots, neodymiumstralers en UV-spots (uitsluitend verticale montage)
- Eenvoudige montage: Bevestigingsplaat, schroeven en schakelaar voorgemonteerd
- Hittebestendig en vormstabiel tot 270 °C
- Inhoud: installatieset voor terrarium straallampen incl. scharnier, E27, TempSet angle.
JBL TempSet angle+connect
- Voor meer veiligheid in het terrarium: Installatieset met scharnier en connector voor terrarium straallampen
- Voor een veilig gebruik van energiespaarlampen, gloeilampen, halogeenspots, neodymiumstralers en UV-spots (uitsluitend verticale montage)
- Eenvoudige montage: Bevestigingsplaat, schroeven en schakelaar voorgemonteerd
- Hittebestendig en vormstabiel tot 270 °C
- Inhoud: installatieset voor terrarium straallampen incl. scharnier en connector, E27, TempSet angle+connect.
JBL TempSet Heat
- Bescherming van reptielen tegen verbranding aan de warmtestralers - Installatieset met keramische fitting, beschermend scherm en beschermend rooster voor warmtestralingslampen
- Optimale bescherming: Speciaal, stabiel, hittebestendig kunststof, rooster van gegalvaniseerd ijzer, onderzijde van rvs
- Voorkomt binnendringen van jonge dieren door nauwe maaswijdte en smalle openingen
- Afstand tussen de dieren en brandbaar substraat min. 50 cm
- Inhoud: warmtestraler, TempSet Heat incl. kabel met stekker, E27 fitting, snelkoppeling, kabeldoorvoer met trekontlasting, metalen plaat met trekontlasting, haken, schroeven en schroefmoeren
JBL TempSet Unit L-U-W
- Voor een veilig gebruik van metaaldamp straallampen: Voorgemonteerde installatieset met snelkoppeling
- Houder aanbrengen in terrariumafdekking, LUW-lamp (niet inbegrepen) inschroeven, stekker in het stopcontact steken.
- 180° vrij verkiesbare lichthoek. Hitteresistent tot 270°C. Bij metaaldamplampen is een dergelijke fitting met speciaal voorschakelapparaat noodzakelijk daar ze niet in een normale fitting zonder voorschakelapparaat kunnen worden gebruikt
- Made in Germany - Kwalitatief hoogwaardig voorschakelapparaat met automatische uitschakeling, bescherming tegen oververhitting, veiligheidsschakelaar (wanneer de metaaldamp straallamp niet ontsteekt).
- Inhoud: Gebruiksklare installatieset voor alle metaaldampstralers met E27 fitting (beschikbaar voor 35, 50 en 70 Watt)
JBL TempReflect light
- 100% dubbele lichtopbrengst: Hoogglans reflectiescherm voor terraria
- Reflector in houder (JBL TempSet; niet inbegrepen) clippen, lamp indraaien, inschakelen - klaar!
- Verhoging van de penetratie en besturing van het UV-B licht (bij UV-B uitstralende energiespaarlampen)
- Niet geschikt voor heet worden verlichtingsmiddelen of warmtestralers.
- Inhoud: Reflecterend scherm voor energiespaarlampen, TempReflect light.
JBL TempProtect II light
- Veiligheid voor reptielen in terraria: lampenscherm van tot 290°C hittebestendig, vormstabiele, speciale kunststof LCP (Liquid Crystal Polymer)
- Montage: adapter losdraaien, om de fitting van de JBL TempSet leggen en vervolgens weer vastdraaien
- Voorkomt oververhitting en een verkorte levensduur van de lamp. Geschikt voor UV spots, halogeen metaaldampstralers e.a.
- Optimale zekerheid: Smalle spleten en nauwe maaswijdte voorkomen dat jonge dieren binnendringen en zich verbranden
- Inhoud: beschermende korf, metalen roosterbedekking en bajonet voor JBL TempSet (niet inbegrepen) + schroevendraaier
JBL TerraControl
- Thermometer voor een eenvoudige controle van de relatieve vochtigheid en temperatuur in het terrarium
- Temperatuurrange: -30 tot +60 graden
- Luchtvochtigheidswaarde: 0 tot 100 % in stappen van 10 %
- Range van 20 tot 35 is met "optimaal" gemarkeerd
- Inhoud: 1 thermo- en 1 hygrometer incl. zuignap & klitteband
Algemene tips voor terrariumverlichting
Let absoluut op de minimale maar ook op de maximale afstand van dier tot lamp. Door klimmogelijkheden kunt u deze afstand nauwkeurig in stand houden. Een beschermende korf ( JBL TempProtect II light ) voorkomt dat de dieren zich branden aan de lamp wanneer ze springen of omhoog klauteren.
U kunt de levensduur van de lampen aanzienlijk verlengen wanneer u de lamp vermijdt tijdens het besproeien van het terrarium.
U mag gerust lampenhouders met scharnieren gebruiken om een bepaalde lichthoek te creëren. Dit alleen niet met de LUW straler (HQI) doen. Deze moet absoluut verticaal hangen en zijn ook alleen met specifieke voorschakelapparaten te gebruiken.
Vergelijk van alle soorten terrariumlampen
De volgende tabel geeft een overzicht van de verschillende lampentypen en hun eigenschappen. Hoe meer plusjes een lampentype heeft, des te sterker is de betreffende eigenschap. Een minusteken betekent dat de lamp die specifieke eigenschap NIET bezit.
JBL product | Lampentype | Licht | UV-A | UV-B | Warmte |
---|---|---|---|---|---|
JBL ReptilJungle Daylight 24W | Energiespaarlamp | ++ | - | - | - |
JBL ReptilJungle UV Light 15W | Energiespaarlamp | + | + | + | - |
JBL ReptilJungle UV Light 23W | Energiespaarlamp | + | ++ | ++ | - |
JBL ReptilDesert Daylight 24W | Energiespaarlamp | ++ | - | - | - |
JBL ReptilDesert UV Light 15W | Energiespaarlamp | + | ++ | ++ | - |
JBL ReptilDesert UV Light 23W | Energiespaarlamp | + | ++ | ++ | - |
JBL UV-Spot plus (Speciale lamp voor gebruik in de reptielenverzorging! Niet geschikt voor andere toepassingen! Geen EEC label noodzakelijk. für die Anwendung in der Reptilienhaltung! Nicht für andere Anwendungen geeignet! Kein EEK Label erforderlich. Ontheffing overeenkomstig (EU) 2019/2015 aanhang IV 3. c) UV-straling > 2mW/klm) | Daglicht UV-spot | + | ++ | ++ | ++ |
JBL ReptilJungle L-U-W Light alu (Speciale lamp voor gebruik in de reptielenverzorging! Niet geschikt voor andere toepassingen! Geen EEC label noodzakelijk. für die Anwendung in der Reptilienhaltung! Nicht für andere Anwendungen geeignet! Kein EEK Label erforderlich. Ontheffing overeenkomstig (EU) 2019/2015 aanhang IV 3. c) UV-straling > 2mW/klm) | Metaaldampstraallamp | ++ | ++ | ++ | ++ |
JBL ReptilDesert L-U-W Light alu (Speciale lamp voor gebruik in de reptielenverzorging! Niet geschikt voor andere toepassingen! Geen EEC label noodzakelijk. für die Anwendung in der Reptilienhaltung! Nicht für andere Anwendungen geeignet! Kein EEK Label erforderlich. Ontheffing overeenkomstig (EU) 2019/2015 aanhang IV 3. c) UV-straling > 2mW/klm) | Metaaldampstraallamp | ++ | ++ | ++ | ++ |
JBL ReptilDay Halogen | Halogeen straallamp | ++ | - | - | ++ |
JBL SOLAR REPTIL SUN T8 | TL-buizen | + | ++ | ++ | - |
JBL SOLAR REPTIL JUNGLE T8 | TL-buizen | + | + | + | - |
JBL SOLAR REPTIL SUN ULTRA T5 | TL-buizen | ++ | ++ | ++ | - |
JBL Reptil LED Daylight 12W | LED daglichtlamp | +++ | - | - | - |
JBL LED SOLAR NATUR | LED lamp | +++ | - | - | - |